Dat het lerarentekort nog altijd groeit, zeker in de grote steden, kan niemand zijn ontgaan. Stichting BOOR maakt het mogelijk voor zij-instromers om vanuit een ander werkgebied het onderwijs binnen te stappen. En dat is niet alleen hard nodig, maar ook een verrijking voor beide kanten, zo ervaren zij-instromers Nils Stok en Linda Huijbregts.
Nils Stok werkte als sport- en prestatiepsycholoog toen veel van zijn opdrachten in coronatijd uitvielen. Een vacature in het onderwijs wakkerde een slapend vlammetje aan. “Ik had al eerder nagedacht over het onderwijs, maar na het vwo voelde de Pabo niet als een logische stap. Zonde eigenlijk, dat er na het vwo nog zo aangestuurd wordt op een universitaire vervolgopleiding.” Via via kwam hij het zij-instroomtraject van BOOR tegen en na een oriëntatie op verschillende scholen startte hij als bovenbouwdocent op Jenaplanschool de Kruidenhoek in Ommoord. “De openheid, de positieve insteek en de platte hiërarchie passen helemaal bij mijn eigen normen en waarden en mijn achtergrond vanuit de psychologie.”
In februari 2021 startte hij met het zij-instroomtraject, en al na een half jaar draaide hij vier dagen per week zijn eigen groep. “Intensief, maar dat was mijn eigen keuze. Vanuit de opleiding raden ze aan om drie dagen voor de klas te staan, zodat je één dag Pabo kunt volgen en één dag zelfstudie overhoudt.” Zijn stabiele privésituatie gaf Nils de mogelijkheid om vier dagen voor de klas te staan en de opleiding te volgen. “Ik leer elke dag nieuwe dingen en kreeg voor de klas al snel verantwoordelijkheden. Dat motiveert mij. Ik adviseer wel om naast het zij-instroom traject niet teveel hooi op je vork te nemen. Als je een zij-instroomtraject ingaat, zou ik daar echt in investeren."
‘Je geeft de kinderen dingen mee waar ze de rest van hun leven iets aan hebben’
Mentale versterking
Zijn kennis en ervaring als sport- en prestatiepsycholoog kan hij moeiteloos kwijt in het onderwijs. “Psychologie en pedagogiek zijn enorm met elkaar verbonden”, vertelt hij. “Ook hier gaat het over zaken als motivatie, prestatie, omgaan met druk en zelfvertrouwen.” Voorheen was Nils vooral bezig met het versterken van de mentale gezondheid van muzikanten. Nu staat hij meer aan de basis en dat geeft hem veel voldoening. “Ik vind het zo’n cool idee dat je de kinderen dingen mee kan geven waar ze de rest van hun leven iets aan hebben.”
Naast die maatschappelijke waarde heeft Nils vooral heel veel plezier in zijn werk. “Ik ga een paar keer per dag helemaal stuk om die kinderen, je maakt elke dag wel iets grappigs mee. En natuurlijk zijn er administratieve werkzaamheden, maar het grootste deel van de dag loop ik rond in de klas en geef instructies, ga ik naar buiten met de kinderen. Ik zit bijna nooit stil.” In de toekomst zou Nils zijn kennis over de psychologie graag verder in het onderwijs integreren. “Het lijkt me geweldig om leerkrachten verschillende tools te geven vanuit mijn psychologische achtergrond, en ze verschillende strategieën aan te leren die zij weer kunnen overdragen op de kinderen. Wanneer en hoe ik dat ga doen weet ik niet, maar dát ik het ga doen is zeker.”
Van marketeer naar schoolleider
Ook Linda Huijbregts koos na het vwo voor een universitaire opleiding. “Ik vond het toen al leuk om anderen dingen te leren, maar elke dag lesgeven zag ik mezelf niet doen.” Na vijftien jaar teams en mensen ontwikkelen als marketing manager in het bedrijfsleven, ontstond het verlangen om meer impact te maken. Het was nooit eerder bij haar opgekomen om directrice van een basisschool te worden, maar toen haar loopbaancoach het haar voorlegde, was Linda al snel enthousiast. “Ik heb in het bedrijfsleven zoveel geleerd over zaken als persoonlijk leiderschap, innovatie en samenwerking. Het leek me heel leuk om die kennis te gebruiken om de leerkrachten weer in hun kracht te zetten.”
In februari 2022 startte ze als directeur op OBS Eduard van Beinum in Hillegersberg. Een half jaar later begon ze via BOOR met het zij-instroomtraject Schoolleider Basisonderwijs bij Penta Nova in Utrecht. “Dat is niet het geijkte pad hoor”, vertelt Linda. “De meeste zij-instromers lopen tijdens het traject stage en starten daarna als directeur, maar op deze school zochten ze per direct een directeur. Het eerste half jaar heb ik samen met de interim-directeur kunnen werken, waardoor ik tijd had om de school, de kinderen en de ouders goed te leren kennen. Toen ik de opleiding startte, wist ik daardoor veel gerichter wat ik nodig had.”
Trots op kennis uit het bedrijfsleven
Vanuit haar eigen kijk op leiderschap - “Ik geloof meer in een coachende dan een directieve rol” - vormde ze in co-creatie met de leerkrachten en ouders nieuwe, duidelijke bouwstenen voor de school. “Ik neem het team mee in de koers die we met elkaar willen varen, maar geef ze het vertrouwen, de steun, verantwoordelijkheid en het eigen initiatief om die koers verder te ontwikkelen en te laten groeien”, vertelt ze. “We werken daarbij kort-cyclisch; in blokken van zes tot acht weken stellen we doelen, creëren we actiepunten, reflecteren we en stellen we bij. Daardoor komen we veel effectiever tot onderwijsverbetering.”
‘Ik vraag me nooit meer tijdens een vergadering af welk verschil ik maak’
Met een nieuwe functie, een opleiding en twee jonge kinderen thuis, kan Huijbregts niet ontkennen dat het ook een pittig jaar is geweest. “Ik had onderschat hoe anders alles werkt in het onderwijs, echt álles. BOOR heeft me tijdens het traject goed begeleid en ondersteund, onder andere met een onderwijscoach en aanvullende trainingen. Ik ben er nooit op aangekeken dat ik niet uit het onderwijs kwam.” De opleiding zelf vond ze ontzettend waardevol. “Ik smulde van de inhoud, en wat ik leerde kon ik gelijk toepassen. Dat de opleiding specifiek gericht is op zij-instromende schoolleiders, heeft mij geholpen om mijn persoonlijke leiderschapsstijl weer te vinden in deze onderwijscontext.”
De vervulling die ze in het onderwijs zocht, heeft ze zeker gevonden. “Ik vraag me nooit meer tijdens een vergadering af welk verschil ik nou eigenlijk maak. Leerkrachten zijn op hun best wanneer zij bezig kunnen zijn met onderwijsverbetering. Als schoolleider ondersteun ik ze daarbij. Zo geven wij de leerlingen zoveel mogelijk mee om vol vertrouwen de wereld in te gaan. Als ik dat zie, ben ik trots dat ik daar met mijn kennis vanuit het bedrijfsleven aan bij heb kunnen dragen.” Want uiteindelijk draait het daar allemaal om natuurlijk: De kinderen. “Als ik een slechte dag heb, loop ik even binnen bij de kleuters, krijg ik een paar knuffels en voel ik weer: Ja, hier doe ik het voor.”