Curling, hoelahoepen, boksen of dansen; op het Libanon Lyceum bepalen de leerlingen zelf wat ze tijdens de gymles doen. En heb je zin in wat nieuws, dan schrijf je je volgende week gewoon weer voor iets anders in. ‘Swapgym’ inspireert, motiveert en brengt leerlingen met elkaar in contact.
Op IJsbaan Rotterdam wordt druk gecurld. Een groepje leerlingen krijgt instructie van de docent en daarna maken Klara, Maaike en Stella uit HV1D hun eerste moves. ‘Super leuk dit’, zegt Klara. ‘Ik zit op judo, wedstrijdzwemmen, atletiek en ballet. Best veel dus, maar ik vind het heel leuk om er nog iets nieuws bij te leren. Volgens mij is curling niet zo moeilijk maar we gaan het zien. Ik wil het wel echt leren, dus ik ga volgende week zeker weer.’ Klasgenoot Maaike denkt er ook zo over. ‘Ik zit zelf op tennis, dat kent iedereen natuurlijk wel’, zegt ze. ‘Ik had nog nooit eerder van curling gehoord. Het is wel een beetje gek. Maar daarom ook wel weer leuk.’ Klasgenoot Stella had het al wel eens op tv voorbij zien komen. ‘Ik vind het heel erg leuk vooral ook omdat het weer eens iets anders is.’ Dat is ook precies de gedachte achter Swapgym, een pilot van twee jaar, opgezet door het Sportbedrijf Rotterdam, waar het Libanon Lyceum samen met een paar andere Rotterdamse scholen aan meedoet. ‘We zijn begonnen met drie eerste klassen Havo en Vwo en daarnaast ook nog met de Havo 5 klassen’, vertelt docent lichamelijke opvoeding, Petar Stoskovic. ‘In totaal 160 leerlingen.’
Geen koprol
Stoskovic staat sinds 4 jaar als docent lichamelijke opvoeding voor de klas en hij merkt dat de motoriek van de leerlingen achteruit gaat. ‘We zijn op dit moment bezig met turnen in de brugklas. De meeste leerlingen kunnen geen koprol maken. Het niveau en de motivatie gaan echt achteruit.’ Volgens Stoskovic heeft dat meerdere oorzaken. ‘Door Corona heeft sporten en bewegen een flinke deuk gekregen en dat merken sportclubs en verenigingen nog steeds. Daarnaast hebben veel ouders het te druk om hun kinderen naar de sportclub brengen. En als laatste natuurlijk de smartphones, social media en computerspelletjes. Daardoor blijft er steeds minder tijd voor sporten over.’ Zelf kan hij zich er weinig bij voorstellen. ‘Ik kom uit een echte sportfamilie en bij ons thuis was sport altijd heel belangrijk. Mijn opa was een profbokser, mijn moeder zat heel hoog met volleybal en handbal. Mijn zus basketbalt hoog. En zelf zat ik ook in de topsport als keeper bij FC Dordrecht en FC Den Bosch. Kortom, bij ons in sporten met de paplepel ingegoten. Jammer om te zien dat het bij veel kinderen anders is. Ik merk het ook op het Libanon. Er zijn nog wel leerlingen die op voetbal of hockey zitten, maar het grootste deel doet niks. Of ze zijn het afgelopen jaar gestopt omdat het ze te veel tijd kost en ze het te druk hebben met school. Hartstikke zonde en ik geloof het ook bijna niet. Want sporten is zo leuk en het is zo goed voor je. Je voelt je gewoon fitter als je sport, je zit lekkerder in je vel en je wordt minder snel ziek. Het is ook een mentale uitlaatklep. Juist als je het druk hebt, is het fijn als je je gedachte op iets anders kunt zetten en je even lekker kunt laten gaan.’
Eigen regie
Door leerlingen weer enthousiast te maken voor bewegen, ze zelf te laten kiezen en ze kennis te laten maken met een heleboel verschillende sporten, krijgen ze hopelijk weer meer zin in de gymles. Dát is wat Swapgym doet. ‘Vooral die eigen regie is belangrijk’, gaat Stoskovic verder. ‘Tijden de verplichte gymlessen op school bepaalt natuurlijk de docent wat de klas gaat doen. Bij Swapgym bepaal je het zelf. Je kunt kiezen uit verschillende onderdelen en die wisselen ook per periode. Zoals Hoelahoepen, schaatsen, curling, dansen, boksen en 3X3 Basketbal. Op vrijdagmiddag gaat de app open en kun je je opgeven. Wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Een periode duurt 8 weken en daarna kun je weer andere onderdelen kiezen. Sommige leerlingen variëren elke week, anderen vinden een onderdeel zo leuk dat ze het iedere week weer opnieuw kiezen. Dat is heel verschillend.’
Nieuwe mensen leren kennen
Bij aanvang doet iedere leerling een testje waarbij ze een aantal vragen beantwoorden. Daar komt dan ‘jouw type’ uit. Iedereen heeft een eigen motivatie om te gaan sporten. Je bent een belever, een ontmoeter of een presteerder. Voor ieder type is er wel een geschikte sport. Zo heeft Cedric uit HV1E vandaag voor hoelahoepen gekozen. Dat vindt plaats in een sportzaal van het Schuttersveld. ‘Echt heel leuk dit’, zegt hij. ‘Ik had het nog nooit eerder gedaan maar het lukte me gewoon in één keer. Ik vind sporten leuk en belangrijk. Zelf zit ik op hockey en judo. Een keer per week hebben we gewone gym en de andere keer Swapgym. Dat laatste vind ik wel leuker denk ik. Vooral omdat we zelf mogen kiezen. Maar ook omdat we met allemaal leerlingen uit andere klassen les hebben. Zo leer je steeds weer nieuwe mensen kennen en dat is wel heel leuk.’ Naast de Swapgym, gaat de eigen gymles ook gewoon door. ‘Dus nu hebben ze twee keer per week gym’, zegt Stoskovic. ‘We merken dat de meeste leerlingen er wel echt enthousiast van worden en dat er goed gebruik wordt gemaakt van het aanbod. De Swaplessen worden gegeven door docenten van de verschillende aanbiedende organisaties. Wij als LO docenten van het Libanon hebben de contacten en we kijken uiteraard mee en controleren of alles goed gaat. Voor ons als docenten is het ook heel leuk om te zien welke mogelijkheden er allemaal zijn op sportgebied. Het inspireert ons ook weer voor de organisatie en de insteek van onze eigen lessen. Kortom, ik ben erg enthousiast. Heel goed dat het Sportbedrijf Rotterdam dit heeft opgezet. Het is heel makkelijk in te passen in je eigen lesschema en het inspireert en motiveert onze leerlingen enorm.’