Normaal zijn, dat is misschien wel het laatste wat Etienne Dijo (17) van het Einstein Lyceum in Hoogvliet ambieert. Als lid van de medezeggenschap, de feestcommissie én als voorzitter van de leerlingenraad, is hij altijd druk bezig een verschil te maken voor zichzelf en anderen. Zijn dromen zijn groot, zijn interesses veelzijdig. Maar, zo stelt hij ook: “School gaat voor.”
De kleine pauze is net begonnen als we aankomen op het Einstein Lyceum in Hoogvliet. De aula, waar we door de vriendelijke conciërge met een kop koffie geparkeerd zijn, laten we snel achter ons. Een kakofonie van gekakel en gelach, blikjes energiedrank en stapels boterhammen, hier en daar een duw en overal onderonsjes waarin het laatste nieuws worden uitgewisseld.
Bij de balie wachten we op Etienne Dijo. Daar is hij al. Mooie veterschoenen van bruin slangenleer. Een bont blauw overhemd, een smal gesneden colbertjasje erboven. Maar het is niet enkel de buitenkant waardoor Etienne, pas zeventien jaar oud, door kan als een docent of zelfs iemand van het bestuur.
“Konden jullie het goed vinden?”, vraagt hij attent terwijl hij ons beiden een stevige hand geeft. “Wat een eer dat ik ben uitgekozen voor de cover van jullie magazine - ik heb er de hele dag voor vrijgehouden!”
Bij de conciërge regelt hij een karretje voor de zwaarste apparatuur die de fotografe bij zich heeft en neemt zelf de flitsparaplu ter hand. In zijn andere hand draagt hij zijn saxofoon - die gaat straks mee op de foto.
Zo strijken we even laten neer in de directiekamer.
Allesbehalve stilzitten
Eerst maar eens over die saxofoon. “Ik speel pas een jaar,’’ bekent hij lachend. “Ik hoorde de muziek van John Coltrane - niet de bekendste in mijn leeftijdsklasse - en was verkocht. Ik heb de saxofoon zelf gekocht, want op school hebben we er geen, maar ik krijg les van onze muziekleraar.” Binnenkort is er een cultuuravond op het Einstein Lyceum. “Dan geef ik een muzikale performance.” Een tipje van de sluier? “Ik houd erg van Bossa Nova. En op veler verzoek ben ik aan het oefenen met Careless Whisper, die ik eigenlijk het liefst wil bewaren voor de diploma-uitreiking. Niet doorvertellen!”
Etienne - vriendelijk, open, goedlachs - is sinds begin dit schooljaar voorzitter van de leerlingenraad. Hij zit daarnaast in de medezeggenschapsraad én is lid van de feestcommissie van het Einstein Lyceum. Onderwijl maakt hij zich op voor de eindexamens vwo. “Ik hou niet van stilzitten en wachten tot de tijd voorbij gaat.”
Politiek
De interesse voor politiek ontstond bij de gebiedscommissie Pernis. “Ik bracht eens een bezoek aan mijn oude juf van de basisschool”, herinnert Etienne zich, “toen had ik mijn zegje al goed bij me en zij stelde mij voor aan een lid van de gebiedscommissie, die mij vervolgens heeft geholpen om mijn draai te vinden. Ik dacht bij mezelf, ik moet een goede indruk maken. Dus heb ik mezelf - letterlijk - gepresenteerd. Sindsdien heb ik tot afgelopen juni mijn meningen en inzichten gedeeld waar ze volgens mij zeer tevreden mee zijn geweest.”
"Voor corona was de school heel laagdrempelig, leerlingen konden makkelijk in contact komen met docenten - dat was veranderd."
Via een tekenleraar belandde Etienne in de medezeggenschapsraad van het Einstein Lyceum. “En daarna kwam de leerlingenraad op mijn pad. Ik had me al eerder aangemeld voor de leerlingenraad maar kreeg nooit reactie. Later begreep ik waarom: de boel lag, mede door corona, op z’n gat. Onderwijl liepen er veel leerlingen met klachten rond maar geen van allen werd gehoord. Voor corona was de school heel laagdrempelig, leerlingen konden makkelijk in contact komen met docenten - dat was veranderd. Je was op jezelf aangewezen. Vooral leerlingen uit de bovenbouw zagen dat verschil want zij hadden ook de ‘oude tijd’ meegemaakt.” Een nieuwe raad, kortom, en een frisse start. “We zijn echt gaan vernieuwen”, stelt Etienne. “Het is nu veel professioneler en gedisciplineerder. We schreven bijvoorbeeld een nieuw reglement, met hulp van het LAKS. Binnenkort zitten we weer om tafel met de directie.”
Op dit moment zitten er alleen leerlingen van bovenbouw havo/vwo in de raad maar dat moet anders, vindt Etienne. “Daar hebben we een speciale PR-commissie voor opgezet. Uiteindelijk moet iedereen zich door ons vertegenwoordigd voelen. Ons doel: als er straks weer een pandemie of iets anders komt, moet de raad als een huis staan. Want juist toen we het nodig hadden, toen de stem van de leerling écht moest worden gehoord, was de leerlingenraad in elkaar gestort.”
Het kan straks op zijn cv, besluit Etienne bescheiden, “maar dan moet het wel goed geweest zijn.”
Buitenbeentje
Wie Etienne nu meemaakt, kan het zich maar moeilijk voorstellen. Maar het was écht zo. “Ik was een hele onzekere, verlegen basisschoolleerling”, bekent hij. “Heel stil en teruggetrokken. Het waren ook moeilijke jaren, met problemen thuis, mijn beste vriend die plotseling verhuisde… Ik raakte mezelf kwijt en trok in mijn schulp.”
Zijn juf, degene die hem ook richting de politieke stuwde, speelde die jaren een belangrijke rol. “Ik sprak met haar over van alles, zij leerde me hoe met dingen om te gaan. Het heeft lang geduurd maar ik heb geleerd om dingen positief te benaderen, want dan wórdt het positief. Pas dan leef je het leven met opgeheven hoofd. Het leven is niet leuk maar je moet het leuk maken, zeg ik nu altijd. Door mijn zichtbare rol op school spreek ik soms leerlingen over hun problemen en onzekerheden. ‘Ik snap het’, zeg ik tegen hen, ‘het wordt beter. Misschien niet morgen maar je moet er gewoon doorheen. Geloof in jezelf en maak er het beste van. En vergeet niet te genieten.’ Klinkt zo simpel maar als je eenmaal over die berg heen ben, groei je.”
“Sommige mensen trekken niet hoe ik ben en wat ik doe. Dat is niet mijn probleem, weet ik inmiddels, ik heb eerder met hen te doen. Ik ben nu eenmaal anders, ik wíl ook niet normaal zijn.’’
We zijn trouwens niet de enige die Etienne voor een moment aanzagen voor een docent. “Brugklassers en tweedejaars denken het vaak ook, spreken me dan aan met ‘u’ en ‘meneer’. Ook nieuwe docenten vergissen zich vaak - ik zie er wat ouder uit, kleed en gedraag me anders dan een gemiddelde leerling, denk ik.”
Niet iedereen vindt dat altijd even makkelijk, bekent Etienne. “Sommige mensen trekken niet hoe ik ben en wat ik doe. Dat is niet mijn probleem, weet ik inmiddels, ik heb eerder met hen te doen. Ik ben nu eenmaal anders, ik wíl ook niet normaal zijn.’’
Verwachtingen zijn er ook, bijvoorbeeld met zo’n performance of de start van een leerlingenraad. ‘‘Dat geeft weleens druk maar ook dat benader ik positief. Blijkbaar is er ook vertrouwen in mij - dat zie ik als een compliment, als een kans om iets goeds te doen.”
Best een druk leven, niet? Etienne lacht even hardop. “Zeker, vooral omdat ik overal vol voor ga, altijd probeer het beste uit mezelf te halen. Maar juist door al die drukte heb ik een belangrijke regel voor mezelf: school gaat voor, en dat weet iedereen. Maar ik zorg ook voor vrije tijd hoor. Ik lees veel en game heel graag, ik luister naar muziek én heb een leuke, hechte vriendengroep waar ik veel mee onderneem. Ik doe trouwens helemaal niet aan social media - dat scheelt natuurlijk zeeën van tijd.”
Ambitie
Waar gaat de reis van Etienne naartoe? Wil hij de politiek in? Het torentje? Etienne: “Nou, dat zou natuurlijk leuk zijn, dream big.” Hij vervolgt serieus: “Misschien iets op het stadhuis, of ambtenaar. Het onderwijs? Het kan nog alle kanten op. Ik vind het in ieder geval heel tof om met mensen te praten, te verbinden en te kijken of we door gesprek tot een compromis kunnen komen. Ik heb ook een brede interesse, dat is misschien de vwo-mentaliteit. Ik probeer van elk vak te leren met het oog om wat ik later wil gaan doen: verbinden, constructief oplossen. De menselijke maat terugbrengen.”
Na zijn eindexamens neemt Etienne afscheid. Definitief is het nog niet maar vermoedelijk start hij met een HBO opleiding toegepaste psychologie, om later verder te gaan met een master WO Politicologie. “Dan begin ik opnieuw. Spannend, jazeker, ik maak daar echt een nieuwe start. Ik moet een reputatie opbouwen, het liefst de reputatie die ik nu heb. Maar ik heb er alle vertrouwen in dat ik daar ook weer een mooie tijd ga beleven en mezelf nuttig kan maken met alles wat ik de voorgaande jaren geleerd heb.’’
Bovenal hoopt hij iets moois te hebben nagelaten op de middelbare school waar hij zo graag komt, bijvoorbeeld in de vorm van de leerlingenraad.
Samen
Etienne prijst de sfeer op school. “We noemen dat de ‘Einstein-sfeer’. Er heerst respect en vertrouwen, men luistert naar elkaar en het is heel informeel. Zo krijg je samen veel voor elkaar want een school - en dat weet iedereen hier - doe je niet alleen. Die sfeer is iets heel speciaals wat we echt proberen te bewaken. We willen het meegeven aan de volgende generatie leerlingen en docenten. Het staat ook expliciet genoemd in de toekomstvisie van school.”
De laatste woorden. Een toekomstvisie, een ambitie uitgesproken. Niet van iemand van het bestuur maar van Etienne. Zeventien jaar.
“Wie weet wat mijn toekomst nog brengt”, besluit hij lachend. “Misschien loop ik hier over een paar jaar écht als docent rond - je weet het nooit.”