De schoolleiders van het PO komen jaarlijks drie keer bijeen voor een plenaire scholingsdag. Leren van elkaar, inspiratie opdoen en aan de hand van de thema’s met elkaar in gesprek. Maar hoe doe je dat als je niet met 100 man bij elkaar kan komen en toch die energie wil vasthouden? We vragen het aan Annemiek Dijkhuizen, bovenschoolse directeur bij BOOR en vaste spreker tijdens de scholingsdagen.
‘Het zijn altijd mooie dagen met fijne ontmoetingen. Schoolleiders ervaren het als heel waardevol om op deze manier ervaringen uit te wisselen. En nu stonden we voor een grote uitdaging om dit online uit te voeren en ook dit enthousiasme te organiseren. Feit is dat de schoolleiders inmiddels veel ervaring hebben met allerlei online meetings, zoals overleggen via Teams. Maar dat was nou eigenlijk precies wat we niet wilden. Niet de zoveelste zelfde soort vergadering. We wilden iets neerzetten wat enthousiast, inspirerend en afwisselend zou zijn. Waarbij je na afloop zou denken: “Ja, de tijd vloog voorbij en dit was leuk. Hier heb ik iets geleerd en daar krijg ik een opkikker van.” Wel? Dat is gelukt!’, aldus een enthousiaste Dijkhuizen.
Het onderwerp was zeer actueel ‘Anders organiseren’, oftewel de bestrijding van het lerarentekort in het basisonderwijs. Op 25 november kwamen zo’n honderd schoolleiders online bijeen. Thuis, op school of vanuit het bestuurskantoor was iedereen om negen uur present voor de eerste online scholingsdag. Niet live bij elkaar op een leuke locatie maar online. Annemiek Dijkhuizen: ‘En net als het thema hadden we het dus ‘anders georganiseerd’. Voor iedereen best spannend of we elkaar op deze manier ook konden inspireren. En dat is gelukt. De reacties van de deelnemers waren zeer positief.’
Klaar voor de start
‘Ik zat ’s morgens thuis klaar met mijn laptop, iPad en mobiel. Als host had ik de taak om net als een TV-omroeper het programma aan elkaar te praten. Een mooie uitdaging om in plaats van op het podium via de webcamera iedereen van de juiste informatie te voorzien. Maar wat gebeurde. Vlak voordat we live gingen begonnen ze bij de buren te boren. Even dikke paniek, maar toen heb ik alles heel snel ingepakt en ben ik naar het bestuurskantoor gereden. En precies op tijd was ik weer live en kon ik iedereen toespreken. Achteraf natuurlijk een mooi verhaal, maar het was wel even spannend.’
Interessante sprekers
‘De dag begon met een warm welkom van alle bovenschoolse directeuren. Zij hadden samen een mooi filmpje opgenomen. Daarna volgde Renata Voss, lid van het college van bestuur van de stichting, met een toelichting op de koers van BOOR, deze dag en natuurlijk ‘Anders Organiseren’. Inspirerend en in duidelijke taal heeft ze bijvoorbeeld nogmaals het onderwijsresultatenmodel ‘data, duiden, doelen, doen’ toegelicht en alle schoolleiders uitgenodigd om ‘open’ deze dag te beleven.’
‘Aansluitend volgde drie deelsessies met sprekers over veranderingen in het onderwijs; Ineke van Sijl liet als een van de auteurs van het boek ‘Anders Organiseren’ zien hoe dit werkt op drie verschillende scholen in Nederland. Veel deelnemers vonden het heel interessant en wilden deze bijdrage ook graag delen met hun team. Anderen namen deel aan de deelsessie van Dieter Möckelman over hoe je ICT effectief kunt inzetten in het onderwijs. Iets waar we met het afstandsonderwijs allemaal mee te maken hebben. En de laatste deelsessie was van Janet Valentin. Zij deelde als hoofd HR van BOOR Services haar kijk op onze ontwikkelkracht. Iets wat we goed kunnen gebruiken als we aan de slag gaan met het lerarentekort via Anders Organiseren.’
Veranderen in de praktijk
‘Los van de deelsessies waren er de praktijkvoorbeelden. Op vier van onze scholen waren filmpjes gemaakt over het buddytraject, unitonderwijs, zij-instromers en de inzet van vakkrachten. Open werd gesproken over de aanpak, het resultaat en wat er goed en fout was gegaan. Daarna kon je via de chat live vragen stellen aan de schoolleider van die school. Vragen waren er genoeg en ideeën ook. En hierbij bleek maar weer dat sprekende praktijkverhalen heel inspirerend zijn voor anderen.’
Samen in discussie
‘Dit kwam ook aan bod tijdens de paneldiscussie. Aan de hand van vier stellingen volgenden een gesprek tussen schoolleiders, een bovenschoolse directeur én onderwijsadviseur. Een interessant gesprek met inbreng via de deelnemers. Eén van de stellingen was bijvoorbeeld: Een school die anders bevoegden in zijn team heeft, zorgt voor een rijke leeromgeving voor kinderen.’
Allemaal tegelijk maar ook één op één
Aan het einde van de paneldiscussie kregen alle deelnemers een vraag mee voor tijdens het netwerken. Tijdens dit onderdeel werd elke deelnemer gematcht met een andere deelnemer om één op één hierover te discussiëren. Dat ging snel, want na enkele minuten werd je opnieuw gematcht met een andere deelnemer. De deelnemers vonden dit erg interessant omdat ze zo in gesprek konden met andere schoolleiders.’
‘Tussendoor was er nog een mooi intermezzo van Joris Mencke over veranderen. Hoe snel verandert de wereld, zeker in de tijd van corona, en hoe kun je zorgen dat jouw gewenste verandering wel slaagt. Hij was grappig, vertelde interessante dingen en het ging in rap tempo. Het intermezzo was zo voorbij.’
Resultaat
De afwisseling van het programma met luisteren, meedenken en meedoen zorgde ervoor dat de ochtend voorbij vloog. Via de chat konden deelnemers individueel informatie uitwisselen en bij elke sessie reageren. Soms was er een kleine technische hobbel als de wifi niet zo stabiel was of lukte het even niet met het geluid maar verder liep alles als een trein. 95 % van de deelnemers heeft het hele programma gevolgd en dat is een hoog resultaat. Een groot compliment. Om half twee hebben we de laatste deelnemers afgemeld. Ook online heb je blijkbaar mensen die gezellig blijven plakken.’