Naaien, koken, broodjes smeren of bestellingen bezorgen met de TukTuk of de bakfiets. Op het splinternieuwe BOOR Uitstroom Trainingscentrum (UTC) in Rotterdam Zuid kunnen leerlingen van het VSO in een veilige omgeving voor echte werkgevers aan de slag. Op de Grijsbus bijvoorbeeld, die vanaf januari langs alle BOOR-basisscholen rijdt voor allerhande onderhoudsklusjes en om bordjes ‘rookvrij’ op te hangen.
In de keuken van het UTC is Aicha (16, VSO De Hoge Brug) druk bezig met het smeren van broodjes en het maken van salades. Aan de hand van een lijstje weet ze precies wat op welk broodje moet. ‘Ik doe de opleiding tot keukenassistent, dus dit past helemaal. Het was supermoeilijk om een stageplek te vinden. Toen ik hoorde dat ik op het UTC aan de slag mocht, vond ik dat helemaal geweldig. Iedere donderdag en vrijdag ben ik hier. Met de hele groep hebben we de locatie ook opgeknapt en ingericht. Het is nu echt onze plek en ik ben supertrots. Wij doen de catering voor alle BOOR-scholen. Als zij bijvoorbeeld broodjes voor een lunch nodig hebben, dan gaan wij die maken én langsbrengen met de TukTuk en met de bakfiets. Dat doe ik dan weer niet, maar anderen in onze groep.’
Jezelf zijn
Het UTC is bedoeld voor jongeren uit het speciaal onderwijs en uit het praktijkonderwijs die wel in staat zijn tot werk maar die nog extra vlieguren moeten maken of de aansluiting op de arbeidsmarkt nog niet goed kunnen maken of geen stageplek kunnen vinden. ‘Hier op ons centrum geven wij ze de kans om in een veilige omgeving hun talenten te ontdekken en die in de toekomt in te zetten voor werk’, aldus projectleider Gitte Nagel. Zoals Violien (17, VSO De Hoge Brug) die net als Aicha druk aan de slag is met de cateringklus. ‘Broodjes met eiersalade, tonijnsalade en koude pastasalade. Dat hebben we allemaal zelf gemaakt. Echt heel erg leuk om te doen. Misschien wil ik er wel mee door. Maar iets met bloemen lijkt me ook super leuk. Dus dat ga ik hierna uitproberen. Wat ik heel erg fijn vind aan het UTC is dat iedereen je hier gewoon in je waarde laat en dat je jezelf kunt zijn.’
Behoorlijk uniek
Dankzij maatwerktrajecten worden de leerlingen al vroeg aan werkgevers verbonden, intensief begeleid en waar nodig bijgestuurd. ‘Dat maakt de kans op het vinden én het houden van een baan veel groter’, zegt Nagel. ‘Wij als onderwijs hebben de expertise om leerlingen naar werk toe te leiden en om ze op pedagogisch vlak te begeleiden waar nodig. De ondernemers die hier in het centrum zijn gevestigd, weten precies wat leerlingen op het werk moeten kunnen en kennen. Wij hebben die twee werelden samengebracht en zo ontstond het UTC.’ Een unieke combinatie. Want trainingscentra die geïntegreerd zijn in het onderwijs, die waren er al wel. En ook vanuit werkgeverskant wordt al langer ingezet op leren in de praktijk. ‘We starten met jongeren die uitstromen naar arbeid’, gaat Nagel verder. ‘In een volgende fase zijn er ook plekken beschikbaar voor jongeren met een uitstroomprofiel dagbesteding en vervolgonderwijs. Als de eerste kinderziektes eruit zijn, is het UTC ook toegankelijk voor andere besturen dan alleen BOOR en voor re-integratietrajecten. Juist de mengeling van de verschillende doelgroepen met allemaal hetzelfde doel en de samenwerkingen maakt deze plek uniek.’
De Groenbus en de Grijsbus
Zo werkt het UTC nauw samen met sociale ondernemers uit verschillende branches. ‘Pakkethelden uit Rotterdam Zuid en DAM Nederland bijvoorbeeld’, gaat Nagel verder. ‘Maar we krijgen ook klussen van BOOR zelf. Er zijn een heleboel werkplekken beschikbaar in groen, Horeca, productie, logistiek en techniek. Mooie voorbeelden zijn de Groenbus en de Grijsbus waarmee onze leerlingen naar de BOOR-locaties toe gaan voor schoolpleinonderhoud op inmiddels veertig scholen en om uiteenlopende groen- en klusdiensten te verrichten. Maar ook de TukTuks van DAM Nederland en de bakfietsen van Pakkethelden zijn ontwikkelplekken binnen het UTC. In de werkplaats staan ze naast elkaar opgesteld. In een van de TukTuks zit Wilson (15, VSO De Hoge Brug): ‘even uitproberen hoor’, zegt hij stralend. ‘Het lijkt me echt heel erg tof om daar eens mee te rijden. Ik doe nu de catering voor scholen en bedrijven. Maar hierna ga ik weer wat anders uitproberen. Hier kan het allemaal. Pakketjes rondbrengen op de bakfiets. Dat lijkt me ook heel tof. Sowieso de sfeer hier en hoe we het met z’n allen doen, dat is echt heel erg leuk. Het is écht onze plek.’
Kosten-batenanalyse
Het UTC staat op de plek waar in de toekomst het nieuwe Feyenoordstadion wordt gebouwd. Nagel: ‘Op termijn kunnen we hier dus niet blijven maar voorlopig zitten we nog wel even goed. Hopelijk kunnen we in de toekomst ergens anders terecht. Met alle partijen die hier rondlopen, willen we aan de hand van een kosten-batenanalyse uitrekenen hoeveel ons centrum levert en welke maatschappelijke en sociale impact we met elkaar kunnen bereiken. Hopelijk ziet de gemeente dan ook de meerwaarde van ons centrum in. Harde cijfers hebben we in deze fase nog niet. Maar als je kijkt naar wat mensen in de bijstand jaarlijks kosten en dat vergelijkt met wat wij in onze jongeren investeren dan is het toch wel interessant. De dagen dat ze niet op school zijn, gaat het geld naar ons centrum toe. Daarmee kunnen wij onze overhead bekostigen en de sociale ondernemers vergoeden die ontwikkelplekken ter beschikking stellen. Zowel voor de leerlingen als voor de integratie van mensen die al langere tijd niet aan het werk zijn. Dus ook dáár slaan we een slag.’
Oude klimschoenen recyclen
Midden in een enorme berg schoenen zit Gerard van Laar, oprichter van stichting Clean Climber. ‘Deze schoenen zijn allemaal afkomstig van klimwanden in Rotterdam. Ze gaan een paar maanden mee en daarna worden ze meestal weggegooid. Terwijl ze vaak nog verzoold kunnen worden. Deze stapel hier niet. Daarom gaan wij ze recyclen tot rubber matten die vervolgens weer in de klimhal zelf worden gebruikt. In de toekomst willen we heel graag leerlingen van het UTC voor inzetten. Bijvoorbeeld voor het uitzoeken van de schoenen. Hartstikke goed dat ze hier deze kans krijgen en wij zijn ook erg blij met de extra hulp. Zo kun je wat voor elkaar doen.’ Een win-winsituatie dus, vindt ook Nagel. ‘De jongeren die bij ons stage lopen, kunnen zien wat hier op onze werkplaats allemaal mogelijk is. De ondernemer zorgt voor een stukje begeleiding en wij van BOOR kunnen ze vervolgens echt toe leiden naar arbeid. Bij de ondernemer zelf of ergens anders. Zo helpen we elkaar en maken we tegelijkertijd een behoorlijke maatschappelijke impact.’