Augustus dit jaar opende De Recon Openluchtschool haar nieuwe locatie aan de Dordtsestraatweg in Rotterdam. Een frisse, moderne plek waar Jorja Seedorf niet alleen rust vindt, maar ook ruimte om te zijn wie ze eigenlijk is. “Ik leef maar één keer, dus wil ik mezelf helemaal uiten.”
In de ruime, lichte hal van de nieuwe locatie van De Recon Openluchtschool aan de Dordtsestraatweg, staat Jorja (15) ons al op te wachten. Haar lichte zenuwen zijn voelbaar, maar haar houding straalt iets anders uit: deze dame weet wat ze wil. Met haar zwarte pijpenkrullen, sierlijk omlijst door een felrode haarband, is ze onmogelijk te missen. "Ik ben ’s avonds vaak druk in de weer met haarproducten", glimlacht ze terwijl we de brede, open trap oplopen richting de spreekruimte. Voor haar is die routine niet zomaar iets, het is een moment van rust en controle in een wereld die dat niet altijd biedt.
Op de dag van het interview – een andere dan die van de fotoshoot – draagt Jorja een witte blouse met pofmouwen, een paars kanten korset en een lange, gelaagde rok versierd met blauwe rozen. "Eigenlijk zijn het drie rokken", verduidelijkt ze terwijl ze de lagen van elkaar tilt. We zitten inmiddels in het kantoor van de zorgcoördinator. Jorja’s sieraden, waaronder een parelketting en een prachtige broche, heeft ze deels zelf gemaakt. De ringen aan haar vingers zijn groot en opvallend, elk met een eigen verhaal. "Eén ring mis ik nog", voegt ze met een speelse grijns toe. "Die heeft mijn geschiedenisleraar. Tijdens een tic gooide ik hem per ongeluk naar hem, hij ving hem en deed ’m om. Tijd om ’m terug te vragen, denk ik!" Ze grinnikt, duidelijk niet van plan om die ring voorgoed kwijt te zijn.
“Tijdens een tic gooide ik mijn ring per ongeluk naar de geschiedenisleraar. Hij ving hem en deed ’m om”
Sprookjesprinses
Jorja is altijd al creatief geweest. Als klein meisje tekende ze al prachtig, en die artistieke aanleg werd in de loop der jaren alleen maar sterker. Met de tijd heeft ze een liefde voor unieke en excentrieke kleding ontwikkeld. Haar stijl omschrijft ze zelf als een beetje ‘magisch’, met een knipoog naar sprookjesachtige outfits. "Noem me maar een sprookjesfiguur", zegt ze, terwijl ze een anekdote deelt over een moment in de Efteling, toen een klein meisje haar aanzag voor een prinses. "Dat vond ik zó leuk", vertelt ze, met een glimlach die haar hele gezicht doet oplichten. Casual kleding? Niets voor haar. Jeans en een T-shirt zul je haar nooit zien dragen. "Dit ben ik.”
Maar Jorja’s reis naar zelfexpressie ging niet zonder slag of stoot. "Op de basisschool probeerde ik me aan te passen, ook qua kleding, zoals iedereen dat doet. Ik wilde erbij horen", herinnert ze zich. Toch begonnen in groep acht de moeilijkheden zich op te stapelen. Hoewel ze al vanaf jonge leeftijd lichte tics had, werden die naarmate ze ouder werd steeds erger. In groep acht bereikte ze een dieptepunt. “De tics kwamen ineens heel snel achter elkaar, veel heftiger. Ik had er geen controle meer over", vertelt ze. Mensen om haar heen dachten vaak dat ze het expres deed, wat het extra pijnlijk maakte. Rond die tijd kreeg ze de diagnose Gilles de la Tourette - schokkend nieuws voor een jong meisje dat al worstelde met haar zelfbeeld en gevoelens van depressie. "Dat was echter óók het moment waarop ik besloot dat het me niet meer kon schelen wat anderen dachten", vertelt ze vastberaden. "Ik heb al geen controle over mijn lijf, en maar zo weinig over mijn hoofd. Ik leef maar één keer, en dit is mijn leven. Dus wil ik mezelf helemaal uiten, en dat doe ik met mijn kleding.”
Afwijzing
De overgang naar de middelbare school verliep allesbehalve soepel. Jorja had haar zinnen gezet op een reguliere school, maar verschillende middelbare scholen in Rotterdam achtten haar situatie te complex en wezen haar af. "Ik was te ingewikkeld voor ze", zegt ze, nog steeds zichtbaar gekwetst door die afwijzing. Uiteindelijk vond ze een plek op het Libanon Lyceum, waar ze havo/vwo ging volgen. Hoewel het een fijne school was, bleek het al snel te veel voor haar. De constante vermoeidheid, een gevolg van haar aandoening, begon steeds meer de overhand te nemen. Het leidde ertoe dat Jorja vaker thuis zat dan op school. Toen het voorstel kwam om naar speciaal onderwijs over te stappen, moest ze even slikken. "Speciaal onderwijs, ik?" Na veel wikken en wegen werd de keuze gemaakt voor De Recon Openluchtschool, die speciaal onderwijs biedt aan langdurig zieke kinderen. Hoewel Jorja formeel gezien onder cluster 4 zou vallen vanwege haar Tourette, maakte haar aanhoudende vermoeidheid dat ze bij cluster 3 terecht kon, waar ze nu met succes haar onderwijs volgt.
“Als ik overprikkeld raak of moe ben, kan ik altijd even naar een rustkamer”
De overstap bleek een schot in de roos. “Een geweldige school! Een líeve school", zegt Jorja over De Recon. ”In de pauze zitten leraren soms gewoon gezellig met ons te kletsen. Zoiets had ik nog nooit eerder gezien. En als ik vertel dat ik in het weekend naar een pretpark ga, vragen ze me op maandag hoe het was. Het doet echt wat met je als mensen oprecht interesse tonen."
Bij De Recon krijgt Jorja de ruimte en ondersteuning die ze nodig heeft. Waar ze eerst drie tot vier dagen per week naar school ging, volgt ze inmiddels vijf dagen les. Een belangrijke factor in die groei zijn de rustkamers, speciaal ingerichte ruimtes waar leerlingen als Jorja zich kunnen terugtrekken als de schooldag te veel wordt. "Als ik overprikkeld raak of moe ben, kan ik altijd even naar een rustkamer, of gewoon in de klas tekenen of muziek luisteren. De leraren merken het zelf vaak ook op en helpen me op tijd. Ik was gewend om alles zelf te regelen en op te lossen, maar hier word ik echt geholpen", zegt ze dankbaar. De kleine klassen (gemiddeld 12 tot 14 leerlingen) zorgen ook voor een rust die ze op haar vorige school niet kende, waar klassen uit wel 25 leerlingen bestonden.
Kamille
Tijd voor de rondleiding. Terwijl we door de frisse gangen lopen, wijst Jorja op de vele verbeteringen ten opzichte van de oude locatie. "Hier is alles in één gebouw, dat scheelt zoveel." Het nieuwe gebouw oogt ruim en licht, met een moderne en praktische inrichting. Buiten is er een sportief plein met een DJ-tafel en een chillhoek, waar leerlingen kunnen ontspannen tussen de lessen door. "Het is hier zoveel fijner", zegt Jorja terwijl we langs de rustkamers lopen. Ze opent de deuren één voor één, na even te checken of de ruimte vrij is. "Vroeger hadden we er maar twee, nu zijn het er vijf." De kamers zijn vernoemd naar rustgevende kruiden zoals Kamille en Valeriaan, en hebben bedden en verduisteringsgordijnen om leerlingen te laten herstellen. "Het voelt echt als een warm bad", zegt ze tevreden. Een ander voordeel van de nieuwe locatie is de kantine, die altijd open is - een praktische oplossing, aangezien er geen winkels in de buurt zijn. Ook buiten zijn er meerdere knusse plekjes waar leerlingen zich kunnen terugtrekken en opladen.
“Nu is mode mijn uitlaatklep, iets waar ik me goed in kan verliezen. Maar zodra er druk achter zit, wordt het minder leuk”
Expo
Naast haar liefde voor mode heeft Jorja ook het haken ontdekt. Via een vriendin raakte ze geïnteresseerd, en na een cursus was ze meteen verkocht. Inmiddels naait en haakt ze haar eigen kledingstukken, die ze soms zelf draagt. Daarnaast struint ze tweedehands winkels af op zoek naar unieke pareltjes, of krijgt ze kleding van mensen die precies weten wat bij haar stijl past. Haar creatieve talent bleef niet onopgemerkt. Tijdens een schoolfeest werd ze aangesproken door een docent die haar wees op Stichting NUL TEEN ART, een platform voor tieners met een passie voor kunst en design. Jorja hield al een expositie bij kunstplatform Roodkapje in Rotterdam, waarbij haar vrienden, familie en docenten aanwezig waren. "Reuze spannend", herinnert ze zich, "maar wat was ik trots."
En er staat meer op stapel: een nieuwe expositie is gepland voor 8 november, dit keer in de Centrale Bibliotheek van Rotterdam. Zelf de catwalk op gaan durft ze niet – dat vindt ze nog te spannend – maar ze heeft iemand gevonden die haar jurken en creaties met trots zal showen.
Als we haar vragen wat ze later wil doen, valt Jorja even stil. "Ik heb geen idee", bekent ze eerlijk. Voor iemand met zoveel talent op het gebied van kunst en mode zou je misschien verwachten dat ze haar toekomst in die richting ziet. Maar voor Jorja ligt dat anders. “Het is geweldig om te doen, maar ik ben bang dat als het een ‘moeten’ wordt, ik mijn motivatie verlies. Nu is het mijn uitlaatklep, iets waar ik me goed in kan verliezen. Maar zodra er druk achter zit, wordt het minder leuk.” Toch sluit ze niet uit dat ze ooit haar creaties zal verkopen. “Misschien, als ik echt goed word in haken”, glimlacht ze.
Haar huidige focus ligt vooral op het afronden van de middelbare school. Het examenjaar komt dichterbij, en hoewel ze het spannend vindt, is ze ook hoopvol. “Dankzij De Recon weet ik nu dat ik het kan. Ik heb hier zoveel vertrouwen gekregen, in mezelf en in anderen.”
Net voordat we afscheid nemen, gooit Jorja eruit wat we eigenlijk al vermoedden: ze had van tevoren knikkende knieën voor dit interview. Dat zou je nu niet meer zeggen. “Ik wist niet of ik het wel zou kunnen”, zegt ze met een glimlach. “Maar toen dacht ik: als ik het niet probeer, weet ik nooit of ik het kan.”